Terug naar het overzicht

Meten is weten: oogmeting en glascentrering

Een oogmeting is een voorwaarde voor een nieuwe, perfect zittende bril. Tijdens een oogmeting worden uw correctiewaarden bepaald, die het uitgangspunt vormen voor uw glazen op sterkte. U draagt geen bril maar heeft vaak last van hoofdpijn, brandende ogen en vermoeidheid? Ook dan kan een oogtest uitkomst bieden.

Of u nu al langer een bril draagt of niet, een oogmeting is zinvol. Onze ogen gaan erg langzaam achteruit: om het jaar of om de twee jaar onze correctiewaarden opnieuw laten bepalen, is belangrijk.

Draagt u geen bril maar heeft u regelmatig last van hoofdpijn, brandende ogen of vermoeidheid, is een oogmeting ook een goed idee. Mogelijk worden de klachten veroorzaakt door een nog niet opgespoorde oogafwijking. Duidelijkere tekenen voor de noodzaak van een oogmeting zijn onder andere een vermoeid gevoel tijdens het kijken, voorwerpen en personen die niet meer duidelijk kunnen herkennen en letters niet meer scherp zien.

1. De oogmeting: Stap voor stap uitgelegd

Een oogmeting begint in de zogenaamde ‘refractieruimte’, waar goed opgeleide opticiens uw ogen onderzoeken met behulp van moderne technologieën. Op die manier wordt bepaald of u een (nieuwe) bril nodig heeft. Uw correctiewaarden worden vervolgens stap voor stap bepaald.

A. De voormeting

Zijn uw correctiewaarden niet bekend of verouderd, voert de opticien of oogarts allereerst een voormeting uit. Met een autorefractometer bepaalt hij via infrarode straling de brekingswaarde van uw ogen. Hierbij kijkt u eerst met het ene oog en daarna met het andere oog in het apparaat. Het resultaat bevat belangrijke informatie over uw (mogelijke) oogafwijking. Een voormeting kan ook een eerste check zijn om te bepalen in hoeverre de sterkte is veranderd.

B. Bepalen van de sterkte

Het bepalen van de sterkte gebeurt met behulp van een phoropter of een klassieke meetbril. Op basis hiervan wordt bepaald in welke mate uw ogen contrasten en contouren kunnen waarnemen. De sterkte wordt onder andere bepaald door de leeftijd van de persoon en door de resolutie en toestand van het netvlies.

Om de sterkte te bepalen, worden verschillende glazen in de meetbril of phoropter gedaan. De bekende letterkaart met letters en cijfers in verschillende groottes wordt vervolgens door de verschillende glazen bekeken. Met een vraag-/antwoordaanpak (bijvoorbeeld: ‘Kunt u de cijfers/letters in de onderste rij lezen?’) en verschillende controle vragen wordt uw sterkte bepaald. Deze methode staat bekend als een subjectieve meting.

Opticien-feitje: Bij jonge mensen wordt de individuele sterkte in de verte bepaald. Bij mensen vanaf veertig jaar wordt in het kader van de ouderdomsverziendheid ook rekening gehouden met dichtbij. Hiervoor moet een meetbril worden opgezet en een tekst van dichtbij (bijvoorbeeld in de hand) worden voorgelezen.

Checklist voor uw oogmeting

• Ga zo uitgerust en ontspannen mogelijk naar de oogmeting.

• Eet en drink voldoende.

• Neem de tijd voor de oogmeting en overhaast uw antwoorden niet.

• Voor contactlensdragers geldt:

  • Draag tot 24 uur voor de oogmeting geen lenzen.

  • Draag je de lenzen vrijwel altijd? Doe de oogmeting dan meteen na het uitdoen van de lenzen.

2. Glascentrering & brilaanpassing

Naast het juiste montuur is ook een goede centrering van de glazen een belangrijke voorwaarde voor een optimaal zicht. Om de glazen tot op de millimeter precies in het montuur te kunnen plaatsen, moeten twee punten worden bepaald: de oogafstand en de inslijphoogte (de afstand van de onderrand van het montuur tot de pupil). De centrering is nodig om klachten zoals hoofdpijn, vermoeidheid of misselijkheid te voorkomen. Alleen als de centrering correct wordt uitgevoerd, kan er met de bril optimaal worden gekeken.

Vervolgens moet de bril worden aangepast. Dat houdt in dat de gekozen bril op de vorm van uw gezicht en hoofd wordt afgestemd: Op die manier hebben de glazen de juiste positie voor de ogen. De beugels en neusbrug worden daarvoor aangepast en de verticale inslijphoogte wordt bepaald.

Om de glazen exact te kunnen centreren, worden verdere metingen uitgevoerd. Om optimaal te kunnen corrigeren voor de oogafwijking moet het optische middelpunt worden bepaald. Het optische middelpunt bevindt zich daar waar de binnenkomende lichtstralen ongebroken binnendringen door de voorkant van het glas. Bij concave lenzen (holle/negatieve lenzen) is dat het dunste punt, bij convexe lenzen (bolle/positieve lenzen) is dat het dikste punt.

Daarna wordt de oogafstand bepaald, die de afstand tussen het midden van de pupil en de neusrug aangeeft. De oogafstand wordt ook wel pupilafstand (PD) genoemd.

Er wordt gemeten van het midden van de pupil tot het midden van de neusrug – voor ieder oog apart want de meeste gezichten zijn niet as-symmetrisch. Uw oogarts of opticien maakt daarvoor gebruik van een PD-meter, een pipillometer of een video-centreersysteem. Uw waarden worden vervolgens ingevuld in uw brilrecept.

Tip van de opticien: Als uw bril na de vervaardiging ‘op maat’ niet helemaal goed zit, pas de bril dan nogmaals aan bij de opticien.

Als alle benodigde correctiewaarden zijn bepaald, wordt het tijd om de glazen te kiezen. In de volgende alinea’s leest u hier alles over.

3. Oogmeting bij de opticien of oogarts?

Veel brildragers (in spe) vragen zich af wat beter is: Een oogmeting bij een oogarts of een opticien? Het is allebei mogelijk, maar beide opties hebben verschillende voordelen.

Voordeel oogarts: Een oogarts controleert uw ogen ook op mogelijke oogziektes en stelt, indien nodig, een medische diagnose op. In het ergste geval kan hij meteen maatregelen treffen.

Voordeel opticien: Bij de opticien kunt u sneller terecht. Een oogmeting kan vaak zonder afspraak worden gedaan en daarna kan meteen een nieuwe bril worden aangeschaft.

Tip: Laat een oogmeting alleen uitvoeren als u gezond bent en geen medicijnen slikt. De uitkomsten kunnen daardoor worden beïnvloed.

Mag u, bijvoorbeeld als gevolg van een chronische ziekte, niet tijdelijk stoppen met uw medicijnen, geef dat dan door aan de oogarts of opticien. Hij kan dan eventuele afwijkingen passend interpreteren. Ook een zwangerschap kan van invloed zijn op de correctiewaarden. Bent u zwanger, laat uw ogen dan bij voorkeur meten na de geboorte – of, nog beter, nadat u gestopt bent met het geven van borstvoeding.

4. Hoe vaak moeten de ogen worden gemeten?

Een oogmeting wordt bij voorkeur ieder jaar of om het jaar gedaan. Voor kinderen zijn regelmatige controles nóg belangrijker, en wordt een jaarlijkse check bij de oogarts aanbevolen. Doordat kinderogen snel en constant groeien, verandert de sterkte sneller dan bij volwassenen. Ook de bril moet regelmatig worden gecontroleerd.

Tip van de opticien: Draagt u een bril maar ziet u toch slecht? Laat uw correctiewaarden dan zo snel mogelijk (opnieuw) bepalen door een opticien of oogarts.

Wordt een verminderd gezichtsvermogen bij kinderen niet op tijd ontdekt, kan dat gevolgen hebben voor de ontwikkeling. Ook voor ouderen is het regelmatig meten van de ogen belangrijk. Onze ogen veranderen namelijk sneller naarmate we ouder worden.